مطالعه مسیرهای مولکولی مهار کننده اختصاصی cox-2 بر روی آبشار متاستاز در سرطان پروستات وابسته و غیر وابسته به آندروژن از فاز ماتریکس متالو پروتئینازها (mmps)

مقدمه: سرطان پروستات دومین سرطان بدخیم غیرجلدی شایع در مردان ایرانی و ششمین عامل مرگ و میر مردان در اثر سرطان در سراسر دنیا می¬باشد. باتوجه به اینکه شواهد فارماکولوژی نقش آنزیم سیکلواکسیژناز-2(cox-2)cyclooxigenase-2 را درتومورزایی تایید می¬کنند و این آنزیم، آراشیدونیک اسید موجود در سطح غشا را به پروستاگلاندین¬ها تبدیل می¬کند و با درنظر گرفتن نقش پروستاگلاندین¬ها در پاتوفیزیولوژی سرطان و التهاب؛ کاهش آنزیمcox-2 به واسطه داروی مهار¬کننده انتخابی، منجر به کاهش بیان پروستاگلاندین¬ها می¬شود. افزایش پروستاگلاندین¬ها موجب افزایش رگ-زایی و به دنبال آن تهاجم می¬گردد. باتوجه به نقش ماتریکس متالوپروتئینازها matrix metalloproteinase (mmps) در تهاجم و رگ¬زایی، فرضیه بر این است که کاهش بیان سیکلواکسیژناز-2 می¬تواند موجب کاهش پروستاگلاندین¬ها و به دنبال آن کاهش mmpها گردد. هدف این مطالعه اثر داروی سلکوکسیب بر روی بیان ژن mmp-1,mmp-2,mmp-3 ,mmp-7,mmp-9,mmp-13 می¬باشد. روش: بعد از کشت و تکثیر دو رده سلولی pc-3 (جدا شده از متاستاز لگنی سرطان پروستات) و lncap (گرفته شده از متاستاز گره¬های لنفاوی سرطان پروستات)، سلول¬ها با غلظت¬های فارماکولوژیک µg/µl50 و 100سلکوکسیب تیمار شدند. پس از طراحی و سنتز الیگنوکلئوتید ژن¬هایmmp-1,mmp-2,mmp-3, mmp-7,mmp-9 و mmp-13، rna استخراج و آنالیز کیفیت rna بررسی شد. سپس میزان بیان ژن مورد نظر توسط دستگاه real-time pcr مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه: نتایج این مطالعه نشان داد که نسبت معنی¬داری بین نمونه کنترل و غلظت 50 و 100 دارو وجود دارد و بیان ژن¬ها به جز mmp-7 و mmp-3در دو رده lncap و pc-3 ،کاهش چشمگیری یافته است. بحث و نتیجه¬گیری: اگر¬چه مسیر دقیق عملکرد داروی سلکوکسیب هنوز ناشناخته است، امادراین مطالعه مشخص شدکه این دارو درسطح سلولی، بیان ژن¬های ماتریکس متالوپروتئیناز ذکر شده را در سلول¬هاکاهش می¬دهد. این دارو به علت ارزان بودن و عوارض جانبی پایین شاید بتواند بعنوان درمان کمکی در کنار سایر درمان¬های رایج برای سرطان پروستات متاستاتیک مطرح باشد که نیازمند مطالعات بیشتری است.